Khi theo dõi các trận đấu bóng đá, đặc biệt là trong khuôn khổ của World Cup, chắc hẳn bạn đã nghe thấy mọi người hoặc các nhà bình luận đề cập đến công nghệ VAR trong những tình huống cụ thể trên sân. Tuy nhiên, với những người không thường xuyên xem bóng đá, khái niệm này vẫn còn khá mới mẻ.
Đừng lo lắng, Shbet sẽ đưa ra câu trả lời chi tiết cho các câu hỏi như “Công nghệ VAR là gì?”, “VAR được áp dụng từ thời điểm nào?” và “VAR đã được sử dụng tại Việt Nam khi nào?” trong bài viết dưới đây nhé!
Công nghệ Var là gì? Var là viết tắt của từ gì?
VAR là từ viết tắt của Video Assistant Referee, nghĩa là công nghệ sử dụng video để hỗ trợ trọng tài trong bóng đá. Hiện nay, hệ thống này được áp dụng để giúp hỗ trợ các trọng tài bóng đá có cái nhìn rõ ràng hơn về tình hình trận đấu và đưa ra các quyết định chính xác trong những tình huống gây tranh cãi.
Ban đầu, VAR được thử nghiệm tại Anh và một số trận ở Đức và Ý. Từ năm 2018, VAR được sử dụng chính thức lần đầu tiên tại kỳ World Cup. VAR được áp dụng để làm cho các trận đấu trở nên minh bạch và công bằng hơn.
Công nghệ VAR được sử dụng khi nào?
VAR trong bóng đá đã thể hiện sức ảnh hưởng của mình thông qua việc đóng góp vào việc đưa ra các quyết định quan trọng trong những trận đấu như Bồ Đào Nha – Tây Ban Nha, Pháp – Úc và Thụy Điển – Hàn Quốc. Trước đó, công nghệ Goal Line là hệ thống đầu tiên được sử dụng để hỗ trợ trọng tài tại World Cup 2014. Trong kì EURO 2020 diễn ra trong mùa hè năm nay, công nghệ này cũng được áp dụng để đảm bảo sự công bằng trong các trận đấu.
Chi phí công nghệ VAR bao nhiêu tiền?
VAR được ra mắt lần đầu tại World Cup 2018 được tổ chức tại Nga. Theo số liệu thống kê, mỗi trận đấu tại đây sử dụng VAR tốn khoảng 700.000 USD (tương đương 16,1 tỷ đồng).
Trong khu vực Đông Nam Á, Thai League đã trở thành giải đấu đầu tiên áp dụng VAR. Năm 2018, Thái Lan tiến hành thử nghiệm VAR trong 2 đến 4 trận/vòng đấu. Với mục tiêu tiết kiệm chi phí, giải đấu này đã sử dụng VAR di động (qua việc di chuyển xe chuyên dụng). Cụ thể, mỗi trận đấu tốn khoảng 4 tỷ đồng, chỉ bằng 1/4 so với World Cup 2018. Tuy nhiên, phương pháp này chỉ áp dụng được trong các giải đấu vô địch quốc gia.
Trong vòng loại World Cup 2022, VAR đã được áp dụng theo tiêu chuẩn của FIFA. Trong vòng loại thứ ba, đội tuyển Việt Nam đã thi đấu 5 trận tại sân nhà. Với những tiêu chuẩn VAR từ FIFA cần tuân thủ, số tiền cần để áp dụng công nghệ này tại sân Mỹ Đình sẽ ước tính khoảng 90 tỷ đồng.
VAR được hoạt động trong trận đấu như thế nào?
Quá trình hoạt động của công nghệ VAR được diễn ra như sau: Ekip kỹ thuật trọng tài tại phòng VAR sẽ nhận sóng trực tiếp từ sân vận động, bao gồm tầm nhìn tổng thể của trận đấu cùng với các pha phát hiện chậm. Họ sẽ thông báo tới trọng tài chính mỗi khi phát hiện lỗi đã bị bỏ sót hoặc trong trường hợp cần tư vấn.
Tuy nhiên, mặc dù mang lại nhiều lợi ích, VAR không phải bắt lỗi trong tất cả trong mọi trường hợp và công nghệ này chỉ tập trung vào sửa các quyết định sai của tổ trọng tài có thể ảnh hưởng đến diễn biến trận đấu. Ví dụ như những sai sót liên quan đến việc ghi bàn, phạt đền, thẻ đỏ trực tiếp, nhận dạng nhầm cầu thủ…
Về phần trọng tài chính, họ có khả năng tự xem lại tình huống qua màn hình TV ở vùng biên hoặc dựa vào sự hỗ trợ từ trợ lý. Tuy nhiên, quyết định cuối cùng về tình huống vẫn nằm trong tay “người có quyền nảy mực” trên sân, đó chính là trọng tài.
VAR được áp dụng khi nào?
Căn cứ vào quy định của FIFA, công nghệ VAR chỉ được triển khai trong những tình huống cụ thể. Các tình huống này bao gồm việc xác định lỗi trong tình huống ghi bàn, sự thực hiện của quả phạt trực tiếp (11m) và những sai lầm dẫn đến thẻ đỏ trực tiếp.
Những bàn thắng gây tranh cãi
Trong trường hợp xuất hiện khiếu nại từ đội đối thủ sau tình huống ghi bàn, VAR sẽ được kích hoạt để hỗ trợ trọng tài xem xét lại quá trình dẫn đến bàn thắng. Các lỗi nhỏ thường khó có thể nhận biết trực tiếp như việt vị hay tình huống bóng chạm tay sẽ được ghi lại bằng camera của VAR và truyền tới trọng tài. Sau khi tiến hành xem xét và đánh giá mức độ của những sai sót đó, trọng tài sẽ đưa ra quyết định chính xác nhất.
Trong tình huống Penalties
Một trong những tình huống mà công nghệ VAR can thiệp nhiều nhất trong các trận đấu là phạt đền, hay còn được gọi là Penalty. Thường thì trọng tài sẽ áp dụng VAR ở những tình huống nhạy cảm để đảm bảo quyết định được đưa ra là chính xác. Điều này giúp giảm thiểu sự tranh cãi từ phía các cầu thủ và người hâm mộ của cả hai đội bóng.
Xét các lỗi dẫn đến thẻ đỏ
Hành vi bạo lực trong bóng đá dẫn đến nhiều hậu quả nghiêm trọng, gây tác động không nhỏ đến cả thể chất và tâm lý của cầu thủ và gây sự phẫn nộ từ khán giả. Vì lý do này, VAR đã ra đời với mục tiêu giảm thiểu những tình huống bạo lực như vậy và đảm bảo quyết định xử phạt được đưa ra một cách công bằng.
Ngoài ra, FIFA cũng sẽ có những quy định rõ ràng về việc áp dụng thẻ đỏ trực tiếp trong các tình huống cụ thể. Công nghệ VAR sẽ chỉ can thiệp khi trọng tài quyết định rút thẻ đỏ trực tiếp và không hỗ trợ trong tình huống thẻ vàng thứ hai.
Trọng tài có những quyết định sai
Trên thực tế, những trọng tài trên sân thỉnh thoảng vẫn gây sự phẫn nộ vì những quyết định không chính xác. Nhưng VAR đã xuất hiện để giảm thiểu những sai lầm đó, cho phép trọng tài có khả năng sửa chữa, điều chỉnh quyết định để tạo thêm sự công bằng cho trận đấu.
Các trận đấu được hỗ trợ bởi VAR trở nên công bằng hơn, tuy nhiên một số người vẫn cho rằng nó làm mất đi cảm xúc của bóng đá sau khi trọng tài đã đưa ra quyết định có lợi cho đội bóng mà họ đang cổ vũ. Hơn nữa, việc trọng tài phải ra ngoài đường biên để xem lại hình ảnh và video từ VAR có thể kéo dài thời gian trận đấu.
Công nghệ VAR ở Việt Nam được sử dụng lần đầu tiên tại trận đấu nào?
Trận đấu tại vòng 3, giai đoạn 2 của V. League 2023 giữa Viettel và Hồng Lĩnh Hà Tĩnh, diễn ra trên sân Hàng Đẫy, đã đánh dấu sự xuất hiện đầu tiên của VAR trong giải vô địch quốc gia. Trong lần đầu tiên được triển khai, VAR đã hoạt động với hiệu suất tối đa để không bỏ lỡ bất kỳ tình huống gây tranh cãi nào.
Trong phút thứ 79, tiền vệ Hoàng Đức đã ghi bàn vào lưới đội Hà Tĩnh trong một tình huống khá nhạy cảm. Trọng tài chính cùng với tổ công nghệ VAR V-League đã can thiệp và sau 5 phút, họ đã xác nhận rằng bàn thắng là hợp lệ.
Trong những phút bù giờ cuối cùng, cầu thủ Trần Danh Trung của đội Viettel bị ngã trong vòng cấm, nhưng trọng tài Ngô Duy Lân ban đầu không thổi phạt. Tuy nhiên, sau khi được tổ VAR tham vấn, trọng tài đã tự kiểm tra lại trên màn hình và quyết định cho Viettel hưởng một quả phạt đền. Từ chấm 11m, Đức Chiến đã dễ dàng nâng tỷ số lên 4-0 cho Viettel. Những tình huống trên là những dấu ấn đầu tiên của VAR tại Việt Nam.
Điều này cũng đã gây ra nhiều ý kiến trái chiều từ ban huấn luyện của các đội bóng.
Lời kết
Bài viết này của Shbet đã cung cấp đầy đủ thông tin chi tiết về công nghệ VAR để những người hâm mộ bóng đá mới có thể tham khảo một cách rõ ràng.
Nếu bạn còn bất kỳ câu hỏi hay thắc mắc nào liên quan đến công nghệ tiên tiến này nhất trong bóng đá, đừng ngần ngại để lại bình luận để chúng ta có thể thảo luận cùng nhau nhé!
Còn nếu anh em đã sẵn sàng bước vào những trận cược may mắn, hãy nhấp ngay liên kết dưới đây để trải nghiệm cảm giác là người thắng cược nhé:
